سه اصل مهم در سازماندهی سازمان های ایده آل

در این نوشته به دنبال معرفی بهترین و کارآمدترین ساختار، تقسیم بندی فعالیت ها و چگونگی فرماندهی و هدایت در سازمان های ایده آل می باشیم:

ساختار سازماندهی: با توجه تقسیم بندی سازمان ها از نظر سازمان دهی به سازمان های بروکراتیک و ادهوکراسی و مزایا و معایب هر یک از این ساختار ها، ما به دنبال بهترین شیوه سازماندهی می باشیم، که این امر تنها با مطالعه تمامی ویژگی های هر یک از انواع سازماندهی امکان پذیر است، تا بتوان با پیاده سازی شیوه برگزیده که تلفیقی از تمامی ویژگی های ممتاز ساختار های گوناگون است، ساختار مناسب سازمان های ایده آل را بنا کنیم.

اصلی ترین و بهترین ویژگی ساختار های بروکراتیک سلسله مراتب آنها می باشد، ولی به دلیل تشریفات بی جا باعث کاهش اختیارات کارکنان سازمان می شود، که این امر موجب کاهش بروز استعداد ها و یکنواختی در سازمان می گردد.

اصلی ترین ویژگی در خصوصیت سازمان هایی که بر مبنای ادهوکراسی پیش می روند، اختیارات و آزادی عملی است که به هر عضو در سازمان داده می شود که علت اصلی شکوفایی استعداد ها و انجام امور به بهترین نحو، همین استفاده بهینه از تمامی سطوح انرژی کارکنان سازمان می باشد.

بنابراین در سازمان های ایده آل بهترین شکل ساختار سازمانی، شکل سلسله مراتبی و در عین حال با دامنه اختیارات بالا و نظارت سازمانی کم می باشد، یعنی باید نظام سلسله مراتب با تعداد طبقات کم و گسترش عرضی زیاد باشد که نظارت مدیران کم بوده و بر روی تعداد زیادی از کارکنان تقسیم شود که این باعث ایجاد نظام بروکراتیک در سطوح بالای سازمان و ایجاد استقلال نظام ادهوکراسی در سطوح پایین می گردد.

در رابطه با چارت پیشنهادی سازمان های ایده آل می توان با توجه به نحوه سازمان دهی از چارتی با انعطاف پذیری بالا مثل چارت های ماتریسی که هم در زمینه های اجرایی و هم در موضوعات نظام اداری منطبق است استفاده کرد همچنین با فرض پایبندی عوامل انسانی که تمامی تلاش خود را در راستای تحقق اهداف سازمانی قرار می دهند، انطباق کامل دارد.

پس در نهایت ساختار سازمان های ایده آل را می توان به صورت نیمه سلسله مراتبی با چارت پروژه ای_ وظیفه ای پیشنهاد کرد.

تقسیم فعالیت ها: واحد های مختلف به چند دسته تقسیم می شوند و هر واحد در یک حوضه با توجه به نوع فعالیت سازمان شروع به کار می کنند و در هر واحد مسئولیت های کلی به اعضای هر واحد داده می شود و در نحوه انجام آن اختیارتی دارند، البته این دامنه اختیارات وسیع نباید به چندگانگی تبدیل شود و همه باید در راستای رسالت سازمان حرکت کنند. این اختیارات به دلیل غنی سازی هر چه بیشتر مشاغل سازمان به بیشینه سازی راندمان کاری، افزایش خلاقیت و افزایش حس رقابت و همکاری در بین واحد های مختلف می انجامد، که این امر در نهایت به ایجاد ارتباطات غیر رسمی و افزایش بهروری کل خواهد رسید.

فرماندهی: مدیریت سازمان های ایده آل و مسئولیت هدایت و نظارت بر عهده مدیریت ارشد است، از جمله وظایف دیگر مدیریت ارشد که در راس سلسله مراتب است و مدیریت تمامی واحد ها را بر عهده دارد، مسئولیت تعیین خط مش های کلی سازمان، رهبری و هدایت کلیه واحد ها در راستای تحقق اهداف بر عهده می باشد. البته این موضوع به هیچ عنوان باعث محدودیت در اختیارات مدیران سطوح پایین نمی شود، هر یک از مدیران میانی که مسئول یک واحد می شوند در نحوه انجام فعالیت ها از آزادی کافی برخوردار هستند و تنها در کلیت امور باید پاسخ گوی مدیران ارشد باشند. بحث فرماندهی تا به این قسمت از سازمان همانند نظام های بروکراتیک بوده است، ولی در بستر سلسله مراتب سازمانی یعنی بخش عملیاتی، مدیران و کارکنان از آزادی عمل زیادی برخوردارند و با توجه به فوق تخصص گرایی در سطوح عملیاتی، این امر میسر می شود که چارچوب ها و اهداف برای کارکنان تعیین گردد و آنان در نحوه انجام امور مستقل باشند تا به نهایت کیفیت دست پیدا کنند.

به عنوان مثال در واحد امور مالی یک سازمان ایده آل، یک حسابدار از آزادی عملی در بخش ثبت حساب ها و نحوه بایگانی صورت های مالی با توجه به چارچوب های سازمانی و اصول اتوماسیون را دارد.

البته در سازمان های ایده آل فرض بر تمامیت صداقت و درستکاری کلیه کارکنان است که وظیفه اصلی واحد نظارت این است که به شدت بر درستی کارها تمرکز نماید.

ساختار سازمانی،تقسیم فعالیت ها و فرماندهی سه راس مهم در سازماندهی سازمان های ایده آل می باشند، که به مدیران ارشد کمک می کنند هرچه بهتر در جهت اهداف بلند مدت و کوتاه مدت حرکت کنند و سازمان را به سیاست هایی که در ابتدا تدوین کرده اند برسانند، معمولاً برای پیاده سازی این سه راس باید از استراتژی خاص هر سازمان بهره برد، زیرا این سه راس باید در جهت استراتژی سازمان عمل نمایند.

مدیریت بازاریابی و تغییرات برنامه ریزی شده سازمانی با استفاده از مدل آب های کف آلود

در ادامه مبحث پیشین که در خصوص “مدیریت بازاریابی و تغییرات برنامه ریزی شده سازمانی با استفاده از مدل آب های آرام” پرداخته شد، در این پست به بررسی تغییرات با استفاده از مدل آب های کف آلود پرداخته ایم.

آب های کف آلود

این دیدگاه مناسب حالتی است که محیط نامطمئن و پویا باشد و مشابه وضعیتی است که سازمان از جامعه صنعتی خارج  می شود و پا به دنیایی می گذارد که تحت سلطه اطلاعات و عقاید جدید است. سازمان بیشتر شبیه یک قایق بزرگ است تا یک کشتی.این قایق به جای اینکه در آب های آرام شناور باشد باید از یک رودخانه پر تلاطم بگذرد. جریان آب همواره طوفانی است و قایق به طور دائم بر روی آب های کف آلود قرار دارد. آنچه وضع را بدتر می کند این است که هیچ یک از خدمه قبل از این، از این رودخانه عبور نکرده باشند. در مسیر رودخانه پیچ و خم ها و سنگ های درشتی قرار دارد که قایق به صورت غیر منتظره به آن برخورد می کند. مقصد قایق مشخص نیست و به صورتی نامنظم باید خود را به ساحل برساند. تغییر یک امر طبیعی است و مدیر باید دائما با این پدیده دست و پنجه نرم کند.

• تعدادی از مدیران این واقعیت را پذیرفته اند که ثبات و پایداری وجود ندارد و نمی توان چیزی را پیش بینی کرد. وضع موجود در هر لحظه به هم می خورد و مجدداً اوضاع آرام می شود.
• بسیاری از مدیران کنونی هیچ وقت از آب های کف آلود و طوفانی خارج نمی شوند. آن ها همیشه با پدیده تغییر رو در رو هستند. این مدیران باید در مسابقه ای شرکت کنند که قبلاً در آن بازی نکرده اند و مقرراتی را رعایت کنند که با پیشرفت مسابقه به وجود می آید.
• بنابراین این مدیران باید از انعطاف پذیری بالایی برخوردار باشند و بتوانند با تغییر شرایط به سرعت خود را با اوضاع جدید وفق دهند. مدیرانی که دارای ساختار بسیار مشخص و منظم هستند و سرعت کمی دارند، نمی توانند در این مسیر باقی بمانند.

ادغام دو دیدگاه ( آب های آرام و آب های کف آلود):

آیا همه مدبران در دنیایی زندگی می کنند که پیوسته دستخوش تغییر شدید است؟! خیر، ولی برخی از آنها با شرایطی رو به رو هستند که پیوسته تغییر می کند. در زمان حال تعداد اندکی از سازمان ها می توانند پدیده تغییر را به عنوان حالتی در نظر آورند که در دنیایی آرام و به صورت موقتی است. حتی اگر چنین سازمان هایی وجود داشته باشند باید با پذیرفتن خطر ها، این گونه عمل کنند. سرعت تغییرات بسیار سریع است و سازمان ها و مدیران نمی تواند وضعی آرام به تصویر در آورند.

•  آقای بازاریاب = بازاریابی صنعتی
• موسسه تحقیقاتی ایده = تحقیقات بازار

ما را در شبکه های اجتماعی دنبال کنید:  کانال تلگرام آقای بازاریاب   |    پیچ اینستاگرام بزاززاده