زندگی ما با تولد شروع نمی شود؛ با تحول آغاز می شود(Our life wouldn’t start at birth, but at an evolution)

 

نوآوری، تحولی عظیم در بازاریابی گردشگری ایران

• شاید تا به حال لغت نوآوری را زیاد شنیده باشیم، اما چه قدر به معنای آن توجه کرده ایم؟

نوآوری در بازاریابی گردشگری به معنای ارائه خدماتی می باشد که در کنار زیبایی و جدید بودن برای توریست ها حداکثر فایده را نیز داشته باشد. هر نوآوری زمان خاصی دارد. گاهی اوقات یک بازاریاب احساس می کند می تواند از موانع عبور کند و دارای بینشی تازه و جدید گردد یا الگوی جدیدی را ارائه کند. هدف هر گردشگری از سفر به ایران متفاوت است این در حالی رخ می دهد که بسیای از بازاریابان ایرانی نیز با هدفی متفاوت از هدف گردشگران به بازاریابی خدمات گردشگری ایران می پردازند. در فعالیت های بازاریابی باید همیشه به این نکته توجه کنیم که گردشگرانی که به ایران سفر می کنند دارای فرهنگ متفاوتی هستند و بازاریابان ایرانی نیز فرهنگی متفاوت از فرهنگ گردشگران خارجی دارند، به همین علت است که اکثر فعالیت های بازاریابی گردشگری ما با نوآوری همراه نیست و این همان قدرت فرهنگ است زیرا یک بازاریاب ایرانی محصول فرهنگی است که در آن رشد کرده است و یک گردشگر خارجی نیز محصول فرهنگی است که در آن پرورش یافته است. با توجه به این نکته برای نوآوری در بازاریابی گردشگری هر چه قدر بیشتر در فرهنگ خودمان غرق شویم فرار از کشش جاذبه ایی آن برایمان سخت تر می شود و هر اندازه بیشتر در ملاک های قضاوت خودمان محدود شویم فهم آسان ملاک قضاوت یک گردشگر خارجی و یا حتی تصور آن برایمان مشکل تر می شود. به این مثال واقعی توجه کنید: چندی پیش تلویزیون از گردشگران خارجی که برای بازدید از اصفهان به ایران سفر کرده بودند مصاحبه ایی ترتیب داده بود؛ روش کار مصاحبه گر به این گونه بود که از گردشگران سوال هایی را می پرسید و سپس تحلیل خود را اضافه کرده و به مخاطب گزارش می داد. سوالات گزارشگر از این قرار بود:

• آیا اصفهان زیباست؟
• آثار تاریخی اصفهان را در چه حدی می بینید؟
• آیا می توانید آثار تاریخی اصفهان را با کشور دیگری مقایسه کنید؟ این آثار چه دیدی از تمدن ایران به شما می دهد؟…

گردشگران خارجی نیز به تبع این جواب ها را می دادند:

• اصفهان بسیار زیباست
• آثار تاریخی اصفهان سطح بالایی از هنر را در خود جای داده اند
• این آثار باتوجه به زیبایی منحصر به فردشان قابل مقایسه با آثار تاریخی کشور دیگری نیستند
• با توجه به این آثار ایران دارای تمدن غنی و بالایی می باشد…

مشکل کار گزارشگر کجا بود؟

گزارشگر دقیقاً سوال هایی را می پرسید که با توجه به غنی بودن میراث گردشگری ایران انتظار شنیدن پاسخ آن ها را داشت، او فقط از نگاه یک ایرانی سوال می پرسید، گزارشگر سوال هایی که نیاز به شنیدن پاسخ آن ها احساس می شد و به صنعت گردشگری ایران کمک می کرد را نمی پرسید. به طور حتم هر فردی که به اصفهان سفر کند و این سوالات از او پرسیده شود همین جواب ها را می دهد، چون جواب درست همین است؛ اصفهان آن قدر زیباست و آثار هنری خارق العاده ایی دارد که ناخواسته هر گردشگری شروع به تعریف از آن می کند ولی، با این شیوه ما ایرانیان نمی توانیم ضعف صنعت گردشگریمان را متوجه شویم ما با این روش نمی توانیم از نگاه یک گردشگر خارجی اصفهان را ببینیم  در یک جمله نمی توانیم نوآور باشیم…

امــــــــــــــــــا نکته جالب این گزارش این بود که از بین گردشگران خارجی یک نفر جلو آمد و رو به گزارشگر گفت: ایران و اصفهان زیباست اما برای اقامت در اصفهان از نظر ما نهایتاً یک هتل خوب و مناسب مورد پسندمان قرار گرفت…

با استفاده از ملاک قضاوت یک ایرانی می توانیم اثربخش باشیم و یا حتی عامل تغییر باشیم اما فقط با استفاده ار ملاک قضاوت یک ایرانی. ما واقعاً نتوانستیم نوآور باشیم زیرا نتوانستیم  خارج از ملاک قضاوت خودمان را ببینیم، ما نتوانستیم خارج از چارچوب فکری یک ایرانی فکر کنیم، اما اگر چند لحظه به صحبت های آن توریست ناراضی دقت کنیم می توانیم به یک قضاوت مشترک برسیم. شاید به خاطر احساسات ملی گرایانه در لحظه اول؛ صحبت آن توریست خارجی را قبول نکنیم، شاید با خود بگوییم مگر هتل های اصفهان چگونه است؟ یا از نظر ما ایرانیان که خیلی خوب و یا لوکس است اما آن توریست از فرهنگ متفاوتی وارد کشور ما شده بود؛ خوب بودن یا مناسب و لوکس بودن برای او معنای دیگری از یک ایرانی دارد. هتل های شهر اصفهان از نظر ما ایرانیان مناسب است از نظر یک توریست چه طور؟…

تا زمانی که توریست ها سریع تر از ما به اشتباهات خدمات گردشگری ما پی ببرند قطعاً نوآوری صورت نمی گیرد، در واقع توریست ها خریدار بودند و ما ایرانیان فروشنده… وظیفه یک بازار یاب ایرانی است که نیاز های توریست ها را درک کند، نه وظیفه یک توریست که نیاز هایش را با کلماتی مبهم به ما بیان کند…

آن گزارشگر قبل از این که روی پاسخ های دریافتی تکیه می کرد باید مطمئن می شد آیا سوال های درستی را می پرسد؟ آیا این سوال ها به صنعت گردشگری ما کمک می کند؟ سوال های گزارشگر همگی در مدح و ستایش ایران بود، زیبایی ایران و آثار تاریخی آن بر هیچ کس پوشیده نیست اما آیا برای نوآوری در این صنعت کافیست؟

سوالات اشتباه مانند نقطه عطف یک تابع سینوسی عمل می کنند. سوالات اشتباه در بازار یابی گردشگری شاید لبخند حاکی از رضایت را برلبان ما ایرانیان بنشانند و به خود ببالیم که چنین آثار گرانبهایی را داریم اما، دوام این شادی و رضایت برای ما ایرانیان کوتاه مدت است و در بلند مدت صنعت گردشگری کشورمان دچار رکود و ضعف می شود زیرا، این باور در ما تقویت می شود که همه چیز خوب است … اما اگر به آمار و ارقام جهانی نگاه کنیم به این سوال می رسیم که اگر آثار تاریخی ایران منحصر به فرد است، پس چرا کشور ما هنوز در جذب گردشگر دارای رتبه پائینی می باشد؟

میراث گردشگری ایران منحصر به فرد، زیبا و جذاب است با قدم زدن در بازارهای ایرانی، حمام های قدیمی، مساجد و مدرسه ها و کاخ های تاریخی احساس می کنیم در داستان های هزار و یک شب هستیم، گذر زمان را احساس نمی کنیم، محو زیبایی و گرفتن عکس از این آثار می شویم اما، این میراث غنی نیازمند خدمات گردشگری قوی و نوآور است. خدمات گردشگری ایران مانند یک مکمل عمل می کنند، ایران در جذب گردشگر دارای رتبه پائینی می باشد اما، این رتبه پائین به علت ضعف میراث گردشگری ما نیست چون این میراث فوق العاده هستند، رتبه پائین ایران در جذب گردشگر به علت ضعف نوآوری در خدمات گردشگری کشور می باشد که با اندکی توجه و خلاقیت، ایران را به جایگاهی شایسته در صنعت گردشگری رهنمون می سازد.

• • •  آقای بازاریاب = بازاریابی صنعتی
    • موسسه تحقیقاتی ایده = تحقیقات بازار

ما را در شبکه های اجتماعی دنبال کنید:  کانال تلگرام آقای بازاریاب   |    پیچ اینستاگرام بزاززاده