Skip to main content

فرایند تجاری سازی و بازاریابی در فناوری ها

فرایند تجاری سازی و بازاریابی در فناوری ها

فناوری را می توان مجموعه ای از آگاهیها، دانش ها، فنون، مهارت ها، تجربیات و ساماندهی‌هایی دانست که برای تولید، تجاری سازی و بهره مندی از کالاها و خدماتی که نیازهای اقتصادی را تامین می کنند، مورد استفاده قرار داد. تکنولوژی های نوین همچون بیوتکنولوژی، نانوتکنولوژی و هوش مصنوعی  از جمله فناوری های نوینی بشمار می آیند که  نقشی محوری در بسیاری از برنامه های تولید و توسعه را در سرتاسر جهان و در عرصه های مختلف علم و صنعت به عهده گرفته اند. باوجود اینکه تحقیقات در زمینه های مختلف تکنولوژی های نوین و تولیدات علمی  مرتبط با آن ها در سطح وسیعی در کشور ما در حال انجام است با این حال این فناوری ها تاکنون نتوانسته اند جایگاه مناسب خود را در تولید ثروت و توسعه اقتصادی کشور پیدا کنند. عدم توجه کافی به فرایند تجاری سازی و بازاریابی در زمینه فناوری ها را می توان مهمترین عامل در کمبود نقش این فناوری ها در توسعه اقتصادی کشور معرفی کرد. در این نوشته سعی شده بطور مختصر مفاهیم و مراحل تجاری سازی  و بازار یابی فناوری ها بیان شود.

  • مفهوم تجاری سازی و بازار یابی فناوری

تجاری سازی و بازاریابی نتایج تحقیقات، فرآیندی است که دانش تولید شده در دانشگاه ها و سازمان های تحقیقاتی را به محصولات قابل عرضه در بازار یا فرآیندهای صنعتی تبدیل می کند. چنین فرآیندی مستلزم همکاری و تعامل جدی مراکز آموزش عالی و سازمان های تحقیقاتی، شرکت های صنعتی، سازمان های مالی و سرمایه گذاری، کارآفرینان و پژوهشگران می باشد. بطور کلی مراکز تولیدی و تجاری تنها درصورتی حاضرند بودجه های هنگفتی برای تحقیق صرف کنند و یا این بودجه ها را در اختیار دانشگاه ها و مؤسسات تحقیقاتی قرار دهند که یافته های پژوهشی قابلیت تجاری شدن را داشته باشند و یا به زبان ساده تر فناوری ایجاد شده قابلیت استفاده در صنعت را با کارایی و کیفیت بیشتر داشته باشند. تجاری سازی موفق فناوری نیاز به تقاضای کافی، برتری بالقوه فناوری برای پاسخگویی به آن تقاضا و یک سرمایه گذار کار آفرین (فرد یا شرکت) با منابع و توانمندی های مدیریتی و بازار یابی مناسب برای تحویل محصول نهایی به بازار می باشد.

بطور کلی یک طرح یا ایده مناسب، جهت توسعه و تجاری سازی باید حداقل دارای سه ویژگی اصلی باشد:

  1. بازار تقاضای معین و قابل قبول داشته باشد.
  2. از نظر علمی و فنی در مقیاس صنعتی امکان پذیر باشد.
  3. از نظر اقتصادی دارای جذابیت کافی برای سرمایه گذاری باشد.

در انجام تعریف پروژه تحقیقاتی برای ایجاد و توسعه فناوری جدید باید به تمامی مراحل از تشکیل ایده تا تجاری سازی، اندیشیده شود چرا که در غیر اینصورت دشواری های متعددی در راه تجاری سازی و انتقال فناوری به موجود خواهد آمد.

  • مراحل تجاری سازی فناوری

بطور خلاصه می توان مراحل تجاری سازی فناوری را به ترتیب ذیل معرفی نمود:

  • تولید ایده: این مرحله نخستین گام در فرایند پژوهش می باشد و با توجه به نیاز های جامعه و صنعت و نظرات نخبگان و پژوهشگران حاصل می شود.
  • ارزشیابی ایده تولید شده: طی این مرحله ایده مطرح شده از زوایای مختلف همچون ارزیابی فناوری از دیدگاه مصرف کننده، روند فروش فناوری در بازار هدف، مسائل فنی مربوطه و سودآوری فناوری مورد ارزیابی قرار می گیرد.
  • توسعه ایده از دیدگاه مصرف در بازار هدف: در این مرحله جزئیات بیشتری از بازار هدف همچون شناسایی و خصوصیات آن و بررسی نیاز مصرف کنندگان فناوری مورد مطالعه و ارزیابی قرار خواهد گرفت.
  • تحلیل تجاری فناوری و کالا: در مرحله تحلیل تجاری، واحد اقتصادی با استفاده از روش های آماری، مناسب ترین میزان تولید کالا در مراحل اولیه و سود آوری تقریبی آن را محاسبه می کند.
  • بازارسنجی: در حقیقت در این مرحله تعداد محدودی از کالای مورد نظر بصورت آزمایشی تولید شده و در نمایشگاه های تجاری، فن بازار ها و بازار های خوش آتیه جهت بازارسنجی، آشنایی با نظرات مشتریان و متخصصان به نمایش درمی آید.
  • جنبه های فنی و اجرایی: طی این مرحله نکاتی همچون برآورد اعتبار مورد نیاز جهت تجاری سازی فناوری، تهیه فاکتورهای تبلیغاتی جهت تبلیغ فناوری، تدوین برنامه ساخت کالا و ایجاد تشکیلاتی جهت تولید و عرضه کالا مورد توجه قرار گرفته می شود.
  • تجاری شدن: طی این مرحله انجام تبلیغات وسیع و کارامد، بازار یابی گسترده و ایجاد شبکه های توزیع برای عرضه کالا به عنوان آخرین گام از فرایند تجاری سازی مورد توجه و عمل قرار خواهد گرفت.

باید به این نکته توجه کرد که مراحل ذکر شده بطور کامل و یکسان برای تجاری سازی تمام فناوری ها صورت نمی گیرد و با توجه به نوع فناوری و شرایط آن ممکن است از تعدد مراحل ذکر شده کاسته شود.

منابع:

  1. بندریان، ر و قابضی، ر. ۱۳۸۸. مزایا و چالش های تجاری سازی نتایج تحقیقات مراکز پژوهشی در صنایع موجود. فصلنامه رشد فناوری. ۲۵-۱۹.
  2. رهامی، م.، م. جعفرخانی کرمانی، م.ع. توحیدی نیا و ر. گلابچیان. ۱۳۹۰. فرایند تجاری سازی فناوری ها در بیوتکنولوژی. هفتمین همایش ملی بیوتکنولوژی جمهوری اسلامی ایران، تهران.
  3. فکور، ب. ۱۳۸۳. تجاری سازی نتایج تحقیقات. نشریه رهیافت. شماره ۳۴. ۵۸-۵۳.
  4. علمی، م. ۱۳۸۸. روش های تجاری سازی یافته های پژوهشی. سازمان توسعه تجارت ایران. معاونت توسعه روابط اقتصادی. گزارش. ۱۳ صفحه.
  5. مدیران هزاره سوم. ۱۳۸۹. توسعه فناوری و تجاری سازی یافته های پژوهشی، موانع و راهکار ها. ۴-۲.
  6. هداوند ، م. ۱۳۸۵. قرارداد های انتقال فناوری. ماهنامه تدبیر. سال هفدهم۰ شماره ۱۶۷.
  7. Hofer, F. 2007. The Improvement of Technology Transfer. DUV. P.207.

ما را در شبکه های اجتماعی دنبال کنید:  کانال تلگرام آقای بازاریاب   |    پیچ اینستاگرام بزاززاده  

شماره تماس جهت مشاوره!