اگر بخواهیم بازاریابی را با یک صنعت و شغل مقایسه کنیم شاید شبیه ترین صنعت به بازاریابی، ساخت و ساز باشد پس باید تمرکز زیادی بر روی فونداسیون کار خود داشته باشیم.بازاریابی خوب و مؤثر بر روی یک شالوده و بنیان خوب استوار می‌شود. یک باور در محصول یا خدمت! یک خواست یا میل و آرزو بادوام و پایدار! و البته انگیزه برای تولید سود و ثروت!
با نقشه‌ها و طرح‌ها آغاز کنیم
همانند ساخت یک ساختمان ، ما برای بازاریابی هم نیاز به طرح‌ها و برنامه‌هایی در طی راه داریم تا همه اعضای تیم را برای حرکت به‌سوی یک هدف مشخص هدایت کنیم. داشتن این طرح و برنامه‌ها به معنای این نیست ما نمی‌توانیم در طی مسیر طرح‌ها و برنامه‌های خود را تغییر دهیم، اما اطلاع از اینکه یک طرح و برنامه چطور می‌تواند و باید منطبق با کلیه فعالیت‌های ما باشد، از اهمیت بسیار زیادی برخوردار است.
طرح بازاریابی ما باید به‌طور کامل چگونگی رشد و گسترش مجموعه مارا در طی مسیر مشخص کند، اینکه باید به چه چیزهایی دست پیدا کنیم، چه چیزهایی موجب ایجاد موفقیت می‌شود و اینکه در طی زمان چگونه قرار است به آن نقطه برسیم. به عبارتی این طرح باید شامل یک استراتژی و نقشه عملیاتی برای دستیابی به اهداف ما هم باشد.
فهرستی از موارد موردنیاز تهیه کنیم
هر سازنده خوب و دانا در ابتدا کار فهرستی از ابزارها و اقلام موردنیاز برای استفاده در طی فرایند ساخت تهیه‌کرده و همچنین برنامه‌ای زمان‌بندی‌شده در رابطه با زمان استفاده از هر یک از آن‌ها ارائه می‌کند. مثلاً ما هرگز مصالح موردنیاز برای اجرای سقف ساختمان پیش از اجرای دیوار در محل کارگاه تخلیه نمی‌کنیم. به همین ترتیب در امر بازاریابی هم، برخی اقلام تحویل شدنی در طی رشد و پیشرفت دیگر فعالیت‌های موردنیاز است. البته ممکن هم همه آن‌ها را در ابتدا تهیه کنیم، اما عموماً این کار منطقی نبوده و اجرا نمی‌شود. بنابراین اقلامی را که نیاز داریم، اولویت‌بندی کرده و اجازه دهیم برنامه عملیاتی زمان تهیه کردن هر یک از آن‌ها را به ما دیکته کند.
ابتدا از طبقه اول شروع کنیم
اساس معمول و اولیه بازاریابی که به آن‌ها نیاز داریم، عبارت‌اند از: یک لوگو، یک استراتژی جایگاه‌یابی، یک پیشنهاد منحصربه‌فرد فروش، عناصر ضروری کسب‌وکار از قبیل شماره تلفن، فهرست ایمیل‌ها و یک آدرس سایت اینترنت تا آن‌ها را بر روی کارت ویزیت خود درج کنیم و نیز ممکن است به برخی از اقلام و لوازم موردنیاز برای تحریر هم نیاز داشته باشیم. البته نیاز به تهیه و چاپ سربرگ یا کارت ویزیت خیلی سنگین و آن‌چنانی برای هر فردی نداریم، اما باید آن‌ها را آماده کرده و در اختیار افرادی قرار دهیم که به‌عنوان نماینده و چهره‌های اصلی سازمان شناخته می‌شوند.
امروزه همچنین نیاز به یک وب‌سایت و عضویت و فعالیت داشتن در شبکه‌های اجتماعی مختلف هم به‌طور کامل احساس می‌شود؛ هرچند که طراحی و اداره یک وب‌سایت خیلی سنگین و با تمام امکانات هم در ابتدای راه نیاز نیست. اما باید وب‌سایتی را در اختیار داشته باشیم که قادر به ارائه اطلاعات کامل و شفاف در رابطه با محصولات و خدماتمان باشد و همچنین راه و روشی برای مردم جهت برقراری تماس با مارا ارائه نماید. حساب شبکه‌های اجتماعی ما باید برقرار بوده و تعامل لازم و کافی با مخاطبین ما ایجاد کند و همچنین همواره باید نظارت کافی بر روی فعالیت‌های انجام‌شده بر روی آن‌ها داشته باشیم. توجه داشته باشیم که همانند یک شماره تلفن تماس – راه‌اندازی این موارد را هم جزء هزینه‌های اولیه راه‌اندازی یک کسب‌وکار در نظر گرفته و این‌گونه به مخاطبین خودمان اجازه دهید تا به هر طریقی که تمایل دارند با ما ارتباط برقرار کنند.
پس از طبقه همکف به سراغ طبقه دوم برویم
در مرحله بعدی باید برای فروش و پشتیبانی‌های لازم و ضروری هم از آمادگی‌های لازم برخوردار شویم. مواردی از قبیل بروشورها و یا کاتالوگ، برگه‌های فروش، قالب‌های ایمیل، متن سخنرانی برای ترفیع و ترویج کسب‌وکار و محصول خودمان و … شامل این بخش می‌شود. درواقع شاید بتوان گفت فهرست این موارد بی‌پایان است، اما در این مرحله هم نباید اولویت‌بندی را فراموش کنیم. برنامه اولیه بازهم در این مرحله به ما در فرایند اولویت‌بندی تهیه این اقلام کمک می‌کند.
سقف را اضافه کنیم
من ترجیح می‌دهم سقف هر کسب‌وکاری افراد، کارکنان و شرکا آن کسب‌وکار در نظر بگیرم. تیمی از بهترین افراد را به استخدام خود دربیاوریم و همواره در آرامش و به‌دوراز دردسرهای دیگر کسب‌وکارها فعالیت کنیم. تیمی از بدترین افراد ممکن را به استخدام خود دربیاوریم و سیلی از مشکلات غیرقابل‌پیش‌بینی را به‌سوی خود سرازیر کنیم. پس به سقف سازمان و کسب‌وکار خود به‌شدت توجه داشته باشیم. برای آن کم نگذاریم، در غیر این صورت همواره باید سطل‌های متعددی در دست داشته و برای جلوگیری از سرازیر شدن آب باران در زیر اثاثیه خود آن‌ها را در جای‌جای ساختمان خود قرار دهیم.
یک تیم قوی و قابل‌اطمینان از همکاران و شرکا حتی به ما کمک می‌کند تا در بحبوحه باد و طوفان هم بدون نگرانی به ساخت و توسعه کسب‌وکار خود ادامه دهیم. فقط و فقط به این فکر کنیم که اگر مثلاً در کنار ساختمان یک درختی وجود داشته باشد و براثر یک حادثه شکسته و بر روی سقف ما سقوط کند.
وارد مرحله نازک‌کاری شویم
ما فونداسیون خوب و مناسبی تدارک دیده‌ایم، طبقه اول را با استحکام لازم بناکرده‌ایم، طبقه دوم را بر روی آن قرار داده و سقف ساختمان را هم نصب‌کرده‌ایم. حالا مجدداً می‌توانیم به سراغ هر یک از این بخش‌ها رفته و نازک‌کاری‌های لازم را پیاده کنیم. اصول اساسی اولیه – استخوان‌ها – در جای خود قرار داده‌شده و اکنون در آرامش نسبی می‌توانیم به نازک‌کاری بپردازیم.
در این مقطع زمانی ممکن است نیاز داشته باشیم که نیروهایی را به‌صورت قراردادی استخدام کنیم که در حوزه کاری خودشان دارای تخصص و تبحر کافی باشند، چراکه مطمئناً ما هم مثل بسیاری از سازنده‌ها که دارای تخصص در تمام امور ساخت ساز از قبیل لوله‌کشی و برق و … نیستند، دارای مهارت و تخصص و کافی در حوزه‌های مختلف راه‌اندازی و نگهداری کسب‌وکار خود نباشیم.
شاید مثلاً به یک طراح سایت برای طراحی سایت نیاز داشته باشیم، یا به یک تهیه‌کننده محتوا برای تهیه محتوای بهتر و غنی‌تر جهت درج در سایت خود، یک طراح گرافیک برای طراحی تبلیغات و غرفه نمایشگاهی، یک تیم برای آپدیت کردن شبکه‌های اجتماعی و مدیریت تعامل با مخاطبین خود نیاز داشته باشیم.
همانند روال گذشته، باید با نقشه‌های تهیه‌شده برای راه‌اندازی و پیش بردن کسب‌وکار خود مشورت کنیم تا ببینید در حقیقت در کجای کسب‌وکار خود قرار داریم. بله، البته که ممکن است در برخی بازه‌های زمانی به این نتیجه برسیم که به ایجاد تغییری در برنامه‌های از پیش تدوین خود داریم، اما به یاد داشته باشیم که اگر طرح و برنامه‌ای در اختیار نداشته باشیم، مطمئناً نمی‌توانیم متوجه شویم که چگونه یک تغییر می‌تواند موجب ایجاد تغییری در بخش‌های دیگر روند کاری ما شود.
همه‌چیز را به‌صورت مرتب و منظم حفظ کنیم، همواره به تزئین و آراستگی مجدد بپردازیم، در غیر این صورت فقط و فقط باید گردوخاک و . . . جمع کنیم
واقعیت تلخ این است که حتی پس از اتمام کار ساخت ساختمان ، هرگز این ساختمان به معنای واقعی تمام نشده و نمی‌شود. یعنی هر دقیقه همانند یک کسب‌وکار همواره موارد زیادی را می‌توانیم پیدا کنیم که نیاز به تغییر و اجرای مجدد یا حتی رنگ‌آمیزی مجدد دارد. همچنین حتی بخش‌هایی که به‌طور کامل انجام‌شده‌اند نیز، نیاز به مراقبت مستمر دارند تا به‌مرورزمان دچار مشکلات از پیش تعیین نشده‌ای نشوند. اجزا و بخش‌های طرح و فعالیت بازاریابی ما برای کسب‌وکار نیز به همین صورت است و ما همواره نیاز به تغییر آن‌ها در طی زمان‌داریم. اما نکته مثبت این است که چون اساس و پایه خوبی را برای ابتدای کار در نظر گرفته‌ایم این، بخش‌ها در طی زمان عموماً نیاز به تغییر و تحول اساسی و از پایه نداشته و حتی نسل‌های بعدی هم می‌توانند از آن‌ها بهره لازم را ببرند.
- آقای بازاریاب = بازاریابی صنعتی
- موسسه تحقیقاتی ایده = تحقیقات بازار
ما را در شبکه های اجتماعی دنبال کنید: کانال تلگرام آقای بازاریاب | پیچ اینستاگرام بزاززاده
