اصفهان قدمتی دیرینه دارد، به دیرینگی ایران. در میان شهرهای ایران گوهری یگانه است، چنان تازه و پر طراوت که گویی همین امروز پا به عرصه وجود نهاده و چنان اصیل و ریشه دار که گویی همواره بوده است. گواه شکوهمند خلاقیت ایرانیست که با الهام از اندیشه های والای اسلامی جهانی شده و می توان آن را تجلی کاملی از تمدن، فرهنگ و هنر ایرانی – اسلامی دانست.
سخن گفتن از شهر اصفهان و طبیعت آن بدون زاینده رود بی معناست. زاینده رود که از اعماق تاریخ تا به امروز جاری بوده و اصفهان را سرسبزی و طراوت بخشیده است. با این همه برای مردم این سرزمین، تنها یک رود و یک جریان ساده آب نبوده، بلکه آمیختگی عمیقی با فرهنگ و ذوق و اندیشه آنان داشته است. گواه این گفته، همین پل هاست، این جلوه های شگفت، بر بندبند این رود. جلوه هایی که همخوانی با طبیعت، سودمندی و زیبایی هنری را یکجا و در حد کمال داراست و در هیچ کجای ایران همانندی برای آن نمی توانیم پیدا کنیم.
شهر اصفهان با تاریخ بسیار کهن و آثار باستانی بیشمار، از شهر های نمونه جهان است. شهری سرشار از آثار باستانی، آنچنان که گفته شده شش هزار اثر تاریخی در استان وجود دارد. کمیت و کیفیت این آثار چنان است که می توان گفت بیشتر آثار بزرگ و شاهکارهای هنر معماری ایران پس از اسلام در اصفهان قرار دارد. از دوره قبل از اسلام چیزی به جز بقایای آتشکده ای در کوه آتشگاه بجا مانده است و تقریبا تمامی آثار تاریخی به جا مانده در اصفهان مربوط به دوره اسلامی است.
در آثار تاریخی اصفهان می توان انواع و اقسام گنبد سازی، کاشی سازی، گچبری، مقرنس کاری، منبت کاری و خوشنویسی را در عالیترین شکل ممکن آن مشاهده کرد، که مهمترین آنها عبارتند از: میدان نقش جهان، در چهار سمت این میدان بزرگترین شاهکارهای هنر معماری عصر صفوی قرار دارد. از جنوب به مسجد امام، از شرق به مسجد شیخ لطف الله، از غرب به عمارت عالی قاپو و از شمال سر در بازار بزرگ قیصریه.
کاخ چهلستون، هشت بهشت و …، پل خواجو، سی سه پل، چوبی، الله وردیخان و …، مسجد منارجبان، رکن الملک، علیقلی آقا و …، بازار اصفهان، هنر، صفویه و …، حمام علیقلی آقا، کلیسای وانک و هتل عباسی که یکی از قدیمی ترین هتل های جهان نام گرفته و ۳۲۰ سال دارد. کثرت جاذبه های گردشگری این شهر، ما را بر آن داشت که در این مقاله صرفا به بیان مهمترین عناوین آثار باستانی آن بپردازیم و در مقاله بعدی به عناوینی همچون صنایع دستی، اقوام، گویش، لباس، سوغات و غذاهای محلی این شهر اشاره خواهیم کرد.